Zalecenia

EN 13779: norma w celu uzyskania oczekiwanej jakości powietrza wewnątrz pomieszczeń

Europejska norma EN 13779 określa wytyczne oczekiwanej jakości powietrza wewnątrz pomieszczeń. Norma ma wyraźnie określony cel: zapewnienie komfortowego i zdrowego klimatu w pomieszczeniach przy zachowaniu możliwych do zaakceptowania kosztów instalacji i eksploatacji. W celu osiągnięcia odpowiedniej jakości powietrza w pomieszczeniach (IDA) norma EN 13779 definiuje wydajność filtrów, którą musi zapewnić system. Norma bierze pod uwagę jakość powietrza na zewnątrz (ODA). Znane są trzy poziomy: od ODA1 – czyste powietrze z okresowymi zanieczyszczeniami (typu pyłki roślin) – do ODA3, które to powietrze zawiera wysokie stężenia gazów i pyłu, i spotykane jest często w miastach przemysłowych. Przez pył w normie EN 13779 rozumiana jest całkowita ilość stałych cząstek i aerozoli w powietrzu zewnętrznym. 

Substancje gazowe i zanieczyszczenia

Zalecenia i wskazówki dotyczą stężeń CO2, CO, NO2, SO2 i lotnych związków organicznych (VOS). Tabela 1. przedstawia wartości graniczne kategorii ODA. Filtracja doprowadza do określonego poziomu jakość powietrza w pomieszczeniu (IDA). IDA rozróżnia cztery poziomy. IDA1 to powietrze najbardziej czyste, IDA4 to powietrze najbardziej zanieczyszczone. Tak jak widoczne jest to w tabeli 2. klasyfikacja IDA oparta jest na kombinacji poziomu CO2 porównanego z powietrzem na zewnątrz i objętości powietrza wprowadzanego przez instalację do wnętrza, w przeliczeniu na godzinę i na osobę. Tabela 3. określa klasę filtra (od M5 do F9), która, zgodnie z normą EN 779:2012, potrzebna jest do osiągnięcia pożądanego IDA, wychodząc od ODA. GF określa filtr gazowy lub filtr aktywnego węgla.  

Wydajność filtra

Jaki filtr jest potrzebny do osiągnięcia pożądanej skuteczności? Odpowiedź na to pytanie zawarta jest w tabeli 4. Wydajność filtra powietrza silnie zależna jest od ilości przechwytywanego pyłu. Przez (submikronowy) pył rozumiane są cząstki o wielkości pomiędzy 0,3 a 1 mikrometrem. Stopień, w jakim tego typu cząstki przenikają do filtra nazywamy czynnikiem penetracji. Czynnik penetracji oparty jest na penetracji klasy F9 (czynnik penetracji 1). Filtr F7 posiada penetrację rzędu 46%, podczas gdy filtr M5 penetrację rzędu 93%. Czynnik penetracji został przedstawiony na rysunku 1. Zaprezentowane zostało również, które cząstki zostają zatrzymane przez który typ filtra.

Zalecenia w sprawie wymiany filtrów

Czynniki ekonomiczne zawsze mają znaczenie, kiedy mowa jest o wymianie filtrów powietrza. Istnieje szereg parametrów, które decydują o wymianie filtra. Należy wziąć pod uwagę ciśnienie końcowe (zużycie energii), higienę (bakterie i grzyby) i liczbę roboczogodzin, które przepracowała instalacja. W tabeli 5. dokonano zestawienia oporu początkowego z oporem końcowym dla filtrów klasy od F5 do F9. Przyjęte zostało założenie takiej samej objętości i prędkości strumienia powietrza. W tabeli 6. przedstawiono częstotliwość wymiany pierwszej i drugiej sekcji filtrów oraz filtru recyrkulacji – powietrza powrotnego lub wylotowego. Wyrażona została ona w roboczogodzinach i latach. W celu ochrony systemów zasysania i wydechowych dla powietrza powrotnego i wylotowego wymagany jest filtr przynajmniej klasy M5. Zalecane jest korzystanie z filtra tej samej klasy jak dla powietrza wlotowego.