Ochrona przed PM1
PM1: najbardziej niebezpieczny rodzaj pyłu zawieszonego ze względu na wielkość cząsteczki
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) wydała ostrzeżenie o śmiertelnie niebezpiecznym poziomie zanieczyszczenia powietrza w wielu największych miastach świata. Ponad 80% ludzi mieszkających w miastach, w których monitoruje się jakość powietrza, oddycha powietrzem, w którym poziom zanieczyszczeń przekracza limity dopuszczalne przez WHO. Problem ten dotyczy wszystkich regionów świata, ale w największym stopniu dotyka ludność zamieszkującą w miastach o najniższych dochodach.
Światowe trendy zanieczyszczenia powietrza w miastach
WHO przeprowadziła porównanie 795 miast w 67 państwach, sprawdzając stężenia pyłu zawieszonego (cząstek stałych PM10 i PM2.5) w pięcioletnim okresie 2008-2013. Cząstki stałe PM10 i PM2.5 zawierają takie zanieczyszczenia jak siarczany, azotany i sadze, które wnikając głęboko do płuc i układu sercowo-naczyniowego, stanowią bardzo poważne zagrożenie dla zdrowia ludzi. Zebrane dane przeanalizowano w celu określenia trendów regionalnych.
Podczas obrad Światowego Zgromadzenia Zdrowia w dniach 24-30 maja br. przedstawiciele państw członkowskich będą omawiać „mapę drogową” na rzecz wzmocnienia światowej reakcji na skutki zdrowotne spowodowane zanieczyszczeniem powietrza.
Pył zawieszony
Terminu „pył zawieszony” używa się w celu opisania rozmaitych drobnych cząstek pochodzących z takich źródeł, jak układy wydechowe pojazdów i indywidualne systemy grzewcze w domach. Cząstki te oddziałują na płuca. Narażenie długookresowe i w okresie maksymalnych stężeń może mieć różne skutki dla zdrowia, od niewielkiego podrażnienia dróg oddechowych po przedwczesną śmierć.
Pyły zawieszone w powietrzu dzieli się ze względu na ich wielkość. Podziałem podstawowym jest podział na cząsteczki o wielkości do 10 µm (PM10) oraz na cząsteczki o wielkości do 2,5 µm (PM2,5). Oznaczenie PM oznacza cząsteczkę stałą (Particulate Matter).
PM10: Są to cząstki o średnicy aerodynamicznej poniżej 10 mikrometrów. Cząstki te są często określane jako „pył zgrubny” i składają się z materiałów używanych w drogownictwie i przemyśle, a także cząstek powstałych w wyniku spalania. W zależności od ich wielkości, cząstki pozostają w płucach.
PM2.5: Cząstki o średnicy aerodynamicznej poniżej 2,5 mikrometra. Cząstki te zawierają wtórne aerozole i cząstki spalania. Drobne cząstki mogą docierać do pęcherzyków płucnych.
PM1: Ultradrobne cząstki o średnicy aerodynamicznej poniżej 1 mikrometra. Ultra drobny pył jest najbardziej niszczącym wariantem drobnych cząstek, ponieważ przenikają one przez płuca bezpośrednio do krwiobiegu i rozprzestrzeniają się do narządów.
Ochrona przed PM1
Jeśli powietrze zewnętrzne nie będzie odpowiednio filtrowane, wiele niebezpiecznych cząstek znajdzie drogę do naszego układu sercowo-naczyniowego. W połączeniu z już obecnymi cząstkami w powietrzu wewnętrznym, jakość powietrza w budynku (IAQ) spadnie do tak niezdrowego poziomu, że równie dobrze można by przenieść biurko na zewnątrz: jakość powietrza zewnętrznego w większości przypadków okazuje się być lepsza.
AFPRO Filters oferuje maksymalną ochronę przeciwko cząstkom PM1 i innym formom pyłu zawieszonego przy użyciu energooszczędnych, certyfikowanych zgodnie z ISO16890, filtrów powietrza.
Wpływ pyłu zawieszonego na ludzki organizm
Do zewnętrznych obszarów naszego układu oddechowego docierają jedynie drobne cząstki: PM1. Mają one rozmiar około 0,01-1 mikrometra. Czy cząstki te pozostaną w organizmie, zależy od ich wielkości i tego, czy mogą przejść przez ściany naszych dróg oddechowych.
Poszczególne kategorie pyłu zawieszonego nie przenikają w równym stopniu w głąb ludzkiego ciała. Poniższa infografika obrazuje poziom penetracji przez wszystkie kategorie cząstek stałych.
Znaczenie czystego powietrza
Kiedy bierzemy oddech, powietrze przez nasze usta lub nos przedostaje się do tchawicy. Tchawica to sprężysta tuba, w której umieszczone są chrząstki tchawiczne, dzięki czemu utrzymany jest przepływ powietrza do płuc. Rozgałęzia się ona na dwie części, zwane oskrzelami. Na końcu oskrzelików znajdują się pęcherzyki płucne, z których tlen dostarczany jest do krwi.
Jeżeli powietrze jest zanieczyszczone, szkodliwe cząstki przedostają się z tlenem do oskrzeli i dalej do krwioobiegu. Może to prowadzić do chorób układu sercowo-naczyniowego i innych poważnych zagrożeń dla zdrowia.
Tekst powstał w oparciu o teksty źródłowe: Raport zawiera informacje o jakości powietrza z 154 miast w Polskich.
Linki: Baza danych wraz z podsumowaniem wyników, opisem metodologii wykorzystywanej do zbudowania bazy danych oraz grupy państw pogrupowane przez WHO znajdują się na stronach: www.who.int/phe oraz http://www.who.int/phe/health_topics/outdoorair/databases/cities/en/